Маскара авылының торгызылган мәчете

2025 елның 30 июне, дүшәмбе

Мәдәни инфраструктураны үстерүгә һәм чараларның үтемлелеген арттыруга юнәлдерелгән илкүләм проект кысаларында 18 июньдә Маскара авылының яңадан торгызылган мәчетендә «Вести»федераль каналына сьемка узды. Иман йорты кунакларны бөтен матурлыгы белән каршы алды. Кукмара туган якны өйрәнү музее директоры Хәсәнова Рамилә Мәхмүт кызы һәм экор-экскурсовод Шәйдуллина Илнара Илдар кызы әлеге чараларда катнаштылар. Экор-экскурсовод авыл тарихын сөйләде, Ишманның шәҗәрәсе белән таныштырды.

Маскараның төп истәлекле урыны булып 1791 елда I гильдия сәүдәгәре Габдулла Абдулсәләм улы Үтәмишев акчасына төзелгән беренче Җәмигъ мәчете һәм 1800 елда Габдулланың улы Муса тарафыннан төзелгән икенче Җәмигъ мәчете тора. Мәчет янында борынгы татар зираты бар, анда Үтәмешевларның каберләрен саклыйлар, алар төбәкнең мәгарифен, мәдәниятен һәм сәнәгатен үстерүгә зур өлеш керткәннәр. Маскарда шулай ук төбәктә танылган мәдрәсә урнашкан, анда күп кенә булачак татар галимнәре, дин белгечләре һәм җәмәгать эшлеклеләре белем алган.

Мәдрәсәне тәмамлаучылар арасында реформатор-мәгърифәтче Габденнасыйр Курсави һәм Шиһабетдин Мәрҗанинең бабасы кебек танылган шәхесләр булган. Атаклы нәселдән: Илдар Рөстәм улы Үтәмишев-Россия һәм Европа Фәннәр академиясе академигы, РАЕН Президиумы әгъзасы, техник фәннәр докторы, Булат Мәхмүт улы Галиев (1940-2009) - фәлсәфәче, кор әгъзасы.ТР ФА, КДТУ профессоры, видеомузыка булдыручы һәм бу өлкәдә танылган эксперт һ. б.

Ә тагын Маскара-Чыңгыз Айтматовның анасы ягыннан туган җире. Аның бабасы Хәмзә бай, I гильдия сәүдәгәре, шушы авылда туган һәм яшәгән бит.
Татарстан Республикасы мәдәни мирас объектларын саклау комитеты рәисе урынбасары Прохорова Наталья башкарылган эшләр, финанслау турында сөйләде, игътибарны яңа технологияләр һәм коммуникацияләр кулланып, Җәмигъ мәчетенең беренчел күренешен саклауга юнәлтте.

Тиешле дәрәҗәдә ремонттан соң ул хәзерге заман биналарыннан калышмый, әмма тарихи әһәмияткә ия объект булып кала бирә.
«Гаилә» милли проекты гаилә институтын ныгытуга, гаилә кыйммәтләренә ярдәм итүгә һәм барлык буыннарның үсеше һәм ялы өчен уңайлы шартлар тудыруга юнәлдерелгән. Әлеге проект кысаларында мәдәният инфраструктурасын үстерүгә аерым игътибар бирелә, ул җәмгыятьнең рухи-әхлакый нигезләрен формалаштыруда төп роль уйный.

ЯҢАЛЫКЛАРГА ЯЗЫЛУ
Сайттагы барлык материаллар лицензия буенча тәкъдим ителә:
Creative Commons Attribution 4.0 International