Пычрак энә белән очраклы укол озак вакыт ВИЧ-инфекция йоктыру куркынычы белән ассоциацияләнгән, ләкин монда кызыклы момент бар. В яки С вируслы гепатитын йоктыру якынча 50-100 тапкырга җиңелрәк икәнен бик азлар белә: аларның йогышлы дозасы ВИЧ-инфекциянекенә караганда күп тапкырга кимрәк, ә йоктыру механизмнары шул ук. Димәк, бу вакыт эчендә без аннан курыкканбыз? Яки гепатитлардан куркырга бөтенләй кирәкмиме? Әйдәгез тикшереп карыйк!
В, С һәм D гепатитлары-бавырны зарарлаучы һәм кискен һәм хроник формада уза ала торган вируслы авырулар төркеме. Инфекциянең берничә атна дәвам итә торган җиңел чирме, әллә гомерлек җитди авырумы икәнен беркайчан да белеп булмый.
Бу инфекцияләр сәламәтлек саклауда җитди глобаль проблема булып тора. Хәзер күрсәтмәлелек өчен саннар аз булачак: Бөтендөнья сәламәтлек саклау оешмасы мәгълүматлары буенча, бөтен дөньяда 325 миллион кеше В һәм С вируслы гепатитлары белән яши, һәм С гепатиты белән яшәүче кешеләрнең 10% ы гына үзләренең гепатит статусын белә.
Ә шул ук вакытта бу вируслар цирроздан һәм бавыр яман шешеннән үлем куркынычы югары булган хроник инфекция китереп чыгарырга сәләтле. Гепатит С гомумән дөньяда бавыр яман шешенең 1 нче сәбәбе. Бөтендөнья сәламәтлек саклау оешмасы бәяләвенчә, 2016 елда гына да С гепатитыннан якынча 399 000 кеше үлгән, башлыча бавыр циррозыннан һәм бавырның беренчел яман шешеннән.
С гепатиты-гепатитлар арасында иң мәкерлесе. Һәм эш аның бавыр яман шешенең төп сәбәбе булуда гына түгел. Медицина даирәләрендә ул «ягымлы үтерүче» исемен алган, һәм юкка гына түгел. Авыруның кискен формаларында ачык симптомнар сирәк очрый: вирус организмга эләккәч, ул авыруга уңайсызлыклар тудырмый диярлек. Инфекцияле кешеләр еш кына сүлпәнлек, җиңелчә селкенү, сәбәпсез хәлсезлек, аппетит һәм акыл активлыгы кимү, күз тиресе һәм склерлары еш кына бөтенләй саргаймый. Вирусны кеше организмы мөстәкыйль рәвештә җиңә алмый диярлек, бу бик нык иммунитет булганда гына мөмкин. Авыруларның 80% У С гепатиты йогышланганнан соң 6 ай узгач хроник агым ала. Дистә еллар буе кеше үзенең авыру булуын, һәрвакыт авыру таратучы булуын белмәскә дә мөмкин, ә беренче симптомнар бавыр циррозы үсеш алгач кына барлыкка килә.
В гепатиты шулай ук еш кына симптомсыз уза, ләкин шуңа да карамастан, кайбер пациентларда ачык симптомлы кискен халәтләр барлыкка килә, алар берничә атна саклана һәм сидекнең каралуы, бик нык хәлсезлек, күңел болгану, косу һәм корсак куышлыгы авыртуын үз эченә ала. Авыруны хроникалаштырган очракта, В гепатиты гадәттә үзен С гепатитына караганда иртәрәк сиздерә.
Бу авырулар барышындагы кайбер аермаларга карамастан, барлык гепатитларның да йоктыру юллары бертөрле, алар йоктырыла:
- якланмаган җенси контактлар булганда;
медицина манипуляцияләре, маникюр, пирсинг, тату ясаганда стериль булмаган инструментлар кулланганда;
- шәхси гигиена предметларын, кырыну әсбапларын бергәләп кулланганда;
- инъекция инструментариен инъекция наркотикларын куллану өчен бергәләп кулланганда;
- бала тапканда анадан балага;
- тикшерелмәгән кан һәм аның продуктларын салганда.
Ләкин монда да зур булмаган нечкәлекләр бар. С гепатиты вирусы еш кына кан аша, сирәк очракта җенси юл белән һәм анадан балага күчә, бу юллар күбрәк В гепатитына хас.D гепатиты вирусы ешрак анадан балага күчә, шулай ук кан яки башка биологик сыеклыклар белән контактта була, ләкин тагын бер момент бар, D гепатиты вирусы белән зарарлану бары тик гепатит вирусы булганда гына бара. в: бер үк вакытта яки суперинфекция рәвешендә.
В һәм D гепатитының ярашуы хроник вируслы гепатитның иң авыр формасы булып санала, чөнки ул бавыр авыруларыннан, шул исәптән яман шештән тизрәк үлә.
Хәзер, барлык куркынычлар турында әйтелгәч, профилактика чаралары турында сөйләшергә вакыт. Барлык гепатитлар өчен дә уртак булган специфик булмаган профилактика чаралары:
- Башка кешеләрнең биологик сыеклыклары, шул исәптән кан белән элемтәгә кермәскә;
Җенси акт вакытында контрацепциянең барьерлы ысулларын куллану;
- Пирсинг, тату, маникюр, инъекцияләрне стериль инструментлар белән генә ясарга.
- Чит гигиена әйберләреннән, кырыну кирәк-яракларыннан файдаланмаска.
В гепатиты очрагында профилактиканың куәтлерәк чарасы-вакцинация бар. Беренче вакцина яңа туган баланың беренче 24 сәгатендә, икенчесе — бер айдан, өченчесе 6 айдан соң кертелә. Риск төркемендәге балаларга схема буенча прививка ясала 0 — 1 — 2 — 12 айлар. Өлкәннәргә шулай ук В гепатиты белән контактта булган, элек авырмаган, прививка ясатмаган яки үзләрендә прививкалар булу турында мәгълүмат булмаган очракта вакцинация таләп ителергә мөмкин. Вакцинация схемасы балалар өчен булган кебек үк – 0-1-6.
Бөтендөнья сәламәтлек саклау оешмасы 2030 елга вируслы гепатитлар белән авыруны сизелерлек киметү планнары турында белдерде. Кулдан килгәнчә ярдәм итү безнең кулда. Профилактика чараларын үтәү, вакытында прививка ясау һәм вакытында медицина ярдәме сорап мөрәҗәгать итү дә җитә.
Чыганак: http://cgon.rospotrebnadzor.ru/