1 июнь-Халыкара балаларны яклау көне-бөтен дөньяда балалар очраткан проблемаларга кешеләрнең игътибарын җәлеп итүгә юнәлдерелгән бәйрәм.

2023 елның 1 июне, пәнҗешәмбе

1 июнь-Халыкара балаларны яклау көне-бөтен дөньяда балалар очраткан проблемаларга кешеләрнең игътибарын җәлеп итүгә юнәлдерелгән бәйрәм.
Бәйрәмне ел саен дөньяның 60тан артык илендә билгеләп үтәләр. Бу көн балалар хокукларын яклауга багышланган һәм балаларның үзләрен куркынычсыз хис итүенә юнәлдерелгән. Балаларны яклау көнендә бөтен ил буенча төрле чаралар концертлар, пикниклар, спорт ярышлары үткәрелә.
Халыкара балаларны яклау көне 1949 елның ноябрендә Парижда Халыкара хатын-кызлар демократик федерациясе конгрессы карары белән оештырыла. Беренче тапкыр аны 1950 елда ук билгеләп үтәләр.
Сугыштан соңгы чорда бу көн аеруча актуаль булган, чөнки күп кенә балигъ булмаганнар сугыш вакытында өйләрен, әти-әниләрен һәм уку мөмкинлегеннән мәхрүм иткәннәр. Балалар ачлык кичерә, үлә, хәер сорый һәм урлый. 1954 елда, җәмәгатьчелекнең игътибарын балалар хокукларына җәлеп итү өчен, Балаларны яклау көне идеясе БМО Генераль Ассамблеясы тарафыннан да хупланган. Көн чын мәгънәсендә халыкара булды.
1959 елда БМОның бала хокуклары турында Конвенциясе кабул ителә. Ул балалар хокукларын һәм аларның мәнфәгатьләрен халыкара яклау өчен нигез сала, әмма мәҗбүри көчкә ия түгел.
Бары тик 1989 елның ноябрендә генә бала хокуклары турында Конвенция кабул ителә, анда бала хокуклары халыкара хокук дәрәҗәсендә карала. Аны 61 илдә имзалаганнар. 1990 елның 19 июлендә аны СССР да ратификацияли.
Россиядә балалар хокукларын 1998 елның 24 июлендәге «РФда бала хокукларының төп гарантияләре турында» гы Федераль закон яклый. Ул Конституциядә каралган баланың хокуклары һәм законлы мәнфәгатьләренең төп гарантияләрен билгели.
Балаларны яклау көне бүген дә кешеләргә, аларның яшьләренә, расаларына, гендерларына яки дини ышануларына карамастан, балаларның хокуклары мөһимлеген искә төшерергә тиеш. Бу бәйрәм шулай ук балаларның ярлылыгы, балаларны эксплуатацияләү, көч куллану һәм балаларның хокукларын бозуга һәм аларның иминлегенә китерә алган башка күп кенә проблемаларга игътибар җәлеп итүгә юнәлдерелгән.
1 июньдә балалар өчен оештырылган һәрнәрсә балаларны законсыз гамәлләрдән һәм көч кулланудан саклау буенча комплекслы эшнең бер өлеше булып тора, шулай ук балалар хокуклары булган һәм тиешле яклау алган җәмгыять формалаштыру өчен база булып тора.
Паркларда, мәдәният учреждениеләрендә һәм балалар өчен башка мәйданчыкларда концертлар һәм конкурслар белән мәдәни программа оештырыла, ярминкәләр, спорт ярышлары үткәрелә. 1 июньдә күп паркларда балалар бушлай йөри ала.
Ләкин, балаларны яклау көнендә күңел ачу чаралары гына түгел. 1 июньдә еш кына хәйрия концертлары һәм акцияләре үткәрелә, акчаны хастаханәләргә, фондларга һәм балалар йортларына җибәрәләр. Волонтерлар балалар йортларына һәм интернатларга киләләр, ятим һәм инвалид балаларга бүләкләр алып киләләр, алар өчен белем бирү семинарлары үткәрәләр.
Балаларны яклау көне-балаларга җәмгыятьтә үзләренең әһәмиятен аңларга ярдәм итүче бәйрәм. Ул балаларның үзләрен якланган итеп хис итүләренә, үз хокукларын аңлауларына, шулай ук өлкәннәрнең балаларны саклауның һәм аларны көч куллануның барлык төрләреннән саклауның мөһимлеген аңлауларына юнәлдерелгән.
Бу көн ничек билгеләп үтелсә дә, аның максаты үзгәрешсез кала — бөтен дөньяга балаларның хокукларын якларга кирәклеген искә төшерү, шулай ук балигъ булмаганнарның иминлеген һәм иминлеген гарантияләү, аларның бүгенгесе һәм киләчәге өчен яхшырак шартлар тудыру.
 

ЯҢАЛЫКЛАРГА ЯЗЫЛУ
Сайттагы барлык материаллар лицензия буенча тәкъдим ителә:
Creative Commons Attribution 4.0 International