Сак булыгыз, паразитлар!
Россиядә Балыкчы көнендә балыкның нәрсә белән куркыныч булуы турында сөйлибез.
Балык-сәламәт туклануның мәҗбүри продукты. Ул аксымга, D витаминына, туендырылмаган май кислоталарына бай, йөрәк һәм кан тамырлары өчен файдалы. Ләкин куркынычлар да бар.
Топ-3 паразитар авыру
Еш кына паразитлар белән зарарланган балык продукциясе дә очрый. Иң киң таралган паразитар авырулар-описторхоз, клонорхоз, дифиллоботриоз.
Кешегә паразитлар йоктыру чыганаклары-балык, кысласыманнар, моллюсклар һәм аларны эшкәртү продуктлары. Сәламәтлек өчен нәтиҗәләр җитди булырга мөмкин.
Описторхоз - иң киң таралган гельминтоз, ул радиацияле төче су балыгы аша күчә. Үткәрелгән кайбер тикшеренүләр описторхоз һәм бавырның үт юлларында яман шеш үсеше арасында үзара бәйләнеш булуын фаразларга мөмкинлек бирә.бавыр яман шешенең барлык очракларының 10-20% ы шулар өлешенә туры килә.
Клонорхоз – бавыр имгеч (чыганак – елга һәм күл балыгы) китереп чыгарган авыру. Хроник клонорхоз холангиокарцинома – үт юллары яман шешенең авыр һәм үлемгә китерүче формасы белән тыгыз бәйләнгән.
Дифиллоботриоз ашказаны-эчәк трактын зарарлый һәм еш кына анемия үсеше белән бергә бара. Чыганагы-төче су һәм диңгез балыгы.
Балык паразитлар белән генә куркыныч түгел
Өй шартларында какланган, тозланган, каклаган, консервланган балык яшәү өчен куркыныч авыру – ботулизм белән яный.
Балыкның тәме, тышкы кыяфәте һәм исе аның инфекцияле булуына шикләнергә мөмкинлек бирмәячәк. Ботулизм бактериясе токсины әзер консерваларда һәм Балык продуктларында туплана. Организмга эләккәндә ул үзәк нерв системасына зарар китерә. Вакытында медицина ярдәме булмаса, авыру үлемгә китерә.
Ботулизмны омуль, толстолобик, тарань һәм су төбендәге балыкларның башка төрләрен кулланганда йоктырырга мөмкин.
Профилактика чаралары
Паразитлар һәм йогышлы авырулар йоктыру куркынычын киметү өчен, балык һәм балык продукциясен эшкәртү кагыйдәләрен үтәү мөһим.
Балыкны кайнап чыкканнан соң кимендә 15 минут пешерергә кирәк. Кыздырырга – 20 минуттан.
Тозлау: вак балыкны – 14 көн дәвамында, эресен (25 см дан артыграк) – 40 тәүлек дәвамында, 10 кг балыкка 2 кг тоз өстәп.
Балыкны санкцияләнгән сәүдә урыннарыннан сатып алыгыз. Балык консервалары, шулай ук каклаган, тозланган һәм каклаган балыкны кулдан сатып алмагыз.
Балыкны сайлаганда, аны карап чыгыгыз һәм иснәгез.
Яңа пешкән балык матур һәм сыгылмалы булырга тиеш, кагылганнан соң эз калмаска тиеш.
Сыйфатлы балыкның Яңа диңгез яки елга исе булачак, ләм исе дә булырга мөмкин. Бу нормаль күренеш. Ә чит яки» балык исе" - балыкның туңмавының беренче билгесе.
Балык сатып алсагыз, күзләрегезне тикшерегез. Алар ачык, үтә күренмәле, ялтыравыклы һәм кабарынкы булырга тиеш. Тонган күзләре-балыкның бик озак ятуының билгесе.
Саңакларына да күз салыгыз: яңа чыккан балыкның саңаклары куе кызыл төстә.
Иң яхшысы-сатып алган көнне балык әзерләп ашау!
Исән булыгыз!